Populizam u Srbiji

Lutovac, Zoran (2021) Populizam u Srbiji. In: Populisticki duhovi vremena i izazovi demokraciji : studije o populizmima. Despot infinitus d.o.o., Zagreb, pp. 209-229. ISBN 978-953-8218-80-4

Text ZLutovac_Populzam u Srbiji_2021.pdf - Published Version Available under License Creative Commons Attribution Non-commercial No Derivatives. Download (782kB)

Abstract

U tekstu se govori o populizmu u Srbiji kao dominantnoj pojavi od rastakanja SFRJ sa kratkim osvrtima na period koji mu prethodi. Srpski populizam je postao dominantna pojava u vreme vrhunca krize Jugoslavije i jačao je posle njenog rastakanja, da bi tek u vreme posle demokratskih promena bio u drugom planu ali samo do ponovnog dolaska na vlast glavnih aktera iz 90-tih. I na primeru Srbije se pokazuje da se privlačnost populizma zasniva na: pozivanju na neposredno sprovođenje volje naroda i jednostavnom narodnom govoru, porukama o ujedinjenju naroda ili homogenizaciji oko nekih važnih tema, na antielitističkim stavovima, odnosu nepoverenja prema otuđenim državnim i društvenim institucijama i tvrdim stavovima prema „opasnim drugim“. Pokazalo se da i u Srbiji kroz razičita razdoblja funkcioniše eklektički spoj elemenata različitih ideologija koji su neretko protivurečni ali sa glavnim obeležjima koja su konstanta: veličanje naroda, antagonistički otpor prema elitama i “drugima” koji ugrožavaju državu i(li) naciju. Jaz između demokratskih ideala i stvarnog funkcionisanja demokratije u Srbiji je predubok i preširok da bi se mogla očekivati korektivna uloga populizma. Ako se tome doda ekonomska i politička kriza koja nije incident ili prolazna pojava, nego gotovo stalno stanje stvari, onda je socijalno-ekonomski kontekst povoljna okolnost za razvoj populizma i svega negativnog što ga prati. Tu nema prevelike napetosti između liberalnih i demokratskih elementata političkog poretka, jer se liberalno tek razvija, a demokratsko se pojednostavljeno tumači i praktikuje kao apsolutno pravo većine da u ime naroda sprovodi svoju volju ne uvažavajući prava i stavove političke manjine.

Actions (login required)

View Item